Այս պայմաններում, որևէ բանակցային ձևաչափում ու հարթակում չկա կայուն և հուսալի, խորը հիմքով համաձայնության հեռանկար, անկախ, թե որտեղ կլինի այդ բանակցությունը՝ Բրյուսելում, Վաշինգտոնում, Սախալինում թե Յոհանեսբուրգում:
Հակոբ Բադալյան
Երկու գիծ. ինչ սպասել այսօր Բրյուսելում Փաշինյան-Միշել-Ալիև հանդիպումից
Բրյուսելում այսօր Երևանի ժամանակով ժամը 5-ին սպասվում է ԵԽ նախագահ Միշելի, Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի հերթական բանակցությունը: Այս օրերին փորձ է արվում դիտարկել, թե ինչ է հնարավոր սպասել բանակցությունից: Իհարկե բարդ է ասել, եթե նկատի առնենք այն, որ այն, ինչ կա հրապարակի վրա, գուցե թե ամբողջությամբ չի արտացոլում քաղաքական կուլիսներում ծավալվող գործընթացների էությունն ու տրամաբանությունը: Եթե առաջնորդվենք զուտ հրապարակի վրա եղած իրողություններով, ապա այստեղ հարկավոր է առանձնացնել երկու գիծ՝ հայ-ադրբեջանական, և աշխարհաքաղաքական: Այս երկու տիրույթներում էլ ակնառու է բանակցային որևէ էական առաջընթացի համար անբավարար միջավայրի առկայությունը:
Ադրբեջանը շարունակում է Հայաստանի ու Արցախի հասցեին վերջնագրային տոնով խոսակցությունը, կիրառելով ուժ, ուժի սպառնալիք, խաղալով ապակայունացման խաղաքարտի վրա՝ որի հանդեպ զգայուն է Հայաստանն ու նաև զգալիորեն «լոյալ» է այսպես ասած միջազգային դերակատարների շրջանակը, իսկ Հայաստանն էլ փորձում է Արցախի հետ միասին կազմակերպել որոշակի դիմադրություն, ելնելով այն իրողություններից, որ կան հենց հայկական միջավայրում, ուժերի հավասարակշռության այն խախտվածությունից, որ առկա է կողմերի միջև և որը Բաքվին տալիս է իր քաղաքականության հնարավորությունը: Այս իրադրությանը կառուցողական, լավ իմաստով հակազդող և բալանսավորող գործոն կարող էր լինել միջազգային որոշակի կոնսենսուսի առկայությունը, ինչը սակայն նույնպես գրեթե զրոյական մակարդակի վրա է:
ԱՄՆ-ն ու Ռուսաստանը շարունակում են պատերազմը Ուկրաինայում և առայժմ յուղ լցնում կրակի վրա, դրան զուգահեռ դանդաղ կրակով, բայց տաքանալու միտումներ է դրսևորում մեկ այլ ահռելի երկբևեռ դիմակայություն՝ ԱՄՆ-Չինաստան, այդ ամենին զուգահեռ ծավալվում են ռեգիոնալ և ավելի մասշտաբային այլ քաղաքական դիմակայություններ, այլ դերակատարներով, դրան զուգահեռ կարծես թե որոշակի բարդ քննարկումներ են սպասվում Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև, հատկապես ՆԱՏՕ Վեհաժողովում Թուրքիային վերապահված առանցքային դերից և Անկարայի որոշակի վարքագծային դրսևորումներից հետո, Իրանն է աննախադեպ հավակնություն ներկայացնում Աֆրիկայում դերակատարության համար, որտեղ առանց այդ էլ բավականին «խիտ» է աշխարհաքաղաքական մրցակցությունը: Այս պայմաններում, որևէ բանակցային ձևաչափում ու հարթակում չկա կայուն և հուսալի, խորը հիմքով համաձայնության հեռանկար, անկախ, թե որտեղ կլինի այդ բանակցությունը՝ Բրյուսելում, Վաշինգտոնում, Սախալինում թե Յոհանեսբուրգում: Դա բոլորովին չի նշանակում, թե Բրյուսելում սպասվում է մի հերթապահ հանդիպում: Ամենևին, միջավայրային բարդությունները, որոնց մասին խոսեցի, ինքնին բարդացնում են համաձայնությունը, բայց նաև չափազանց բարդ են դարձնում անհամաձայնությունների կառավարման հեռանկարը: Եվ այս տեսանկյունից, մասնավորապես Երևանի խնդիրը բրյուսելյան հանդիպմանը թերևս պետք է լինի դա՝ ձգտել ոչ թե համաձայնությունների, դա կլինի ջանքի և էներգիայի վատնում, այլ անհամաձայնությունների կառավարման հարցում որոշակի էֆեկտիվության: Հայաստանի ու Արցախի համար այդտեղ կարող է լինել բրյուսելյան հարթակի հերթական հանդիպման՝ գետնի վրա շատ թե քիչ արժեքավոր արդյունքը:
Հոդվածը՝ 1in.am կայքից։