Եվրոպական դիվանագիտության ղեկավարը մեղադրել է Պեկինին կիբերհարձակումների, ժողովրդավարական պետությունների գործերին միջամտելու և անազնիվ առևտրային պրակտիկայի մեջ։ «Չի կարելի մի կողմից նպաստել պատերազմին Եվրոպայում, իսկ մյուս կողմից ձգտել խորացնել կապերը նրա հետ», — հայտարարել է Կալլասը՝ ընդգծելով, որ Չինաստանը պետք է լուծի իր ներքին այս հակասությունը։
Briefly
Վերջին փակ հանդիպման ժամանակ ԵՄ դիվանագիտության ղեկավար Կայա Կալլասի և Չինաստանի արտգործնախարար Վան Ի-ի միջև Պեկինը երկար դադարից հետո բացահայտ ձևով ներկայացրել է իր ռազմավարական առաջնահերթությունները՝ Ուկրաինայի պատերազմի համատեքստում։ Թեև պաշտոնական ձևակերպումներում խոսվում էր գործընկերության և փոխադարձ շահի մասին, Վան Ի-ի խոսքերն, ըստ եվրոպացի դիվանագետների, կարող են լուրջ հետևանքներ ունենալ Եվրասիայի աշխարհաքաղաքականության համար. «Ռուսաստանը չպետք է պարտվի», — ասել է Վան Ի-ն փակ դռների հետևում։
Ինչպես հաղորդում է South China Morning Post-ը՝ հղում կատարելով իրազեկ աղբյուրներին, Չինաստանի արտգործնախարարը բաց տեքստով հայտարարել է, որ Ռուսաստանի պարտությունը կստիպի ԱՄՆ-ին առավելագույն ուշադրությունը տեղափոխել Ասիա։ Իսկ դա, Պեկինի կարծիքով, անթույլատրելի է։ Այսպիսով, Չինաստանը ցույց է տալիս, որ շահագրգռված է Եվրոպայում երկարատև պատերազմի մեջ, քանի որ այն շեղում է Վաշինգտոնի ուշադրությունը՝ չինական տարածաշրջանից։
Հակասության հանգույց. Չինաստանը՝ որպես Ռուսաստանի «փրկօղա?կ»։
Բրյուսելում հանդիպումից առաջ Կայա Կալլասը հայտարարել է, որ ԵՄ-Չինաստան անվտանգության հարաբերությունները «ավելի ու ավելի են ծանրաբեռնվում»։ Նրա խոսքով՝ չինական ընկերությունները դարձել են Ռուսաստանի համար կենսական կարևորության մատակարարումներ իրականացնողներ, աջակցելով նրա պաշտպանական ներուժին և այդ կերպ երկարաձգելով պատերազմը։
Ավելին, եվրոպական դիվանագիտության ղեկավարը մեղադրել է Պեկինին կիբերհարձակումների, ժողովրդավարական պետությունների գործերին միջամտելու և անազնիվ առևտրային պրակտիկայի մեջ։ «Չի կարելի մի կողմից նպաստել պատերազմին Եվրոպայում, իսկ մյուս կողմից ձգտել խորացնել կապերը նրա հետ», — հայտարարել է Կալլասը՝ ընդգծելով, որ Չինաստանը պետք է լուծի իր ներքին այս հակասությունը։
Մասնավորապես անհանգստություն է առաջացնում այն փաստը, որ ԵՄ-ի պնդմամբ՝ չինական կողմից մատակարարված բաղադրիչների թվում կան նաև եվրոպական ծագում ունեցողներ, որոնք հայտնվել են ռուսական զինված համակարգերում։
Չինաստանը՝ «եվրոպական խնդիրների աղբյո՞ւր»
Չինաստանի ԱԳՆ պաշտոնական հաղորդագրության մեջ տոնը շատ ավելի մեղմ էր։ Պեկինի կարծիքով՝ ԵՄ-ի և ՉԺՀ-ի միջև «հիմնարար շահերի հակասություն չկա»․ հակառակը՝ կողմերն ունեն «ընդհանուր խնդիրների լայն շրջանակ»։ Փաստաթղթում ընդգծվում է, որ «Եվրոպան բախվում է բազմաթիվ մարտահրավերների, սակայն ոչ մեկը դրանցից չի առաջացել, չի առաջանում և չի առաջանա Չինաստանից»։
Սակայն, ըստ South China Morning Post-ի, փակ քննարկումների ժամանակ Չինաստանի դիվանագիտական խոսքը շատ ավելի ուղիղ էր։ Վան Ի-ն, ըստ աղբյուրների, «իրական քաղաքականության դաս էր տալիս» Կալլասին։
Նախարարը ընդգծել է, որ Չինաստանի կարծիքով՝ եթե Պեկինը իսկապես Մոսկվային զանգվածաբար զենք և ֆինանսներ մատակարարեր, պատերազմը վաղուց ավարտված կլիներ՝ Ռուսաստանի հաղթանակով։ Այս հայտարարությունը, թեև չունի ուղղակի աջակցություն խոստովանող ձևակերպում, հստակ հասկացնում է, որ Չինաստանը դիտավորյալ սահմանափակում է իր միջամտությունը՝ օգտագործելով պատերազմը որպես ազդեցության գործիք։
Եվրոպան՝ մեկուսացման եզրին։
Ռուսաստանի աճող հարձակումների ֆոնին Ուկրաինայում և ԱՄՆ-ի՝ Մոսկվայի և Կիևի հետ զինադադարի շուրջ բանակցելու փորձերի պայմաններում՝ Եվրոպան հայտնվում է խոցելի դիրքում։ Թեև եվրոպական երկրները չեն հանդիսանում գլխավոր դիվանագիտական խաղացողներ, նրանք շարունակում են լինել Ուկրաինայի գլխավոր աջակիցները, հատկապես ամերիկյան օգնության ժամանակավոր նվազման ֆոնին։
Ռուսաստանի դեմ 17 պատժամիջոցային փաթեթներ, միլիոնավոր ընդունված փախստականներ և լայնածավալ զենքի մատակարարումներ՝ ամենը վեր են հանում Եվրոպայի՝ որպես ոչ թե դիտորդի, այլ առանցքային մասնակցի դերը։ Ինչպես ընդգծում է NZZ-ը, եվրոպական պետություններն ունեն գոյաբանական շահ՝ Ուկրաինայի հաղթանակում։ Իսկ Չինաստանը, հակառակը, շահագրգռված է պատերազմի շարունակմամբ, քանի որ այն շեղում է ԱՄՆ-ի ուշադրությունը՝ Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանից, ներառյալ Թայվանը և Հարավչինական ծովը։
Առևտրային պատերազմ՝ դիվանագիտական ճգնաժամի ֆոնին։
Կալլասի և Վան Ի-ի հանդիպումը նախապես նախատեսված էր որպես նախապատրաստական քայլ ԵՄ–Չինաստան գագաթնաժողովից առաջ՝ հուլիսին։ Սակայն առևտրային տարաձայնությունները հետ մղեցին գործընկերության հարցերը։ ԵՄ-ը դժգոհ է Չինաստանի կողմից հազվագյուտ մետաղների արտահանման վերահսկողությունից, որոնք կենսական են էլեկտրաշարժիչների և բարձր տեխնոլոգիաների արտադրության համար։
Ի պատասխան՝ Պեկինը քննադատում է ԵՄ-ի մաքսային բարձր վճարները չինական էլեկտրական մեքենաների նկատմամբ։ ԵՄ-ը պնդում է, որ պետական սուբսիդիաները Չինաստանում խեղաթյուրում են մրցակցությունը։ Եվ ահա պատասխան քայլ. հուլիսի 6-ից Չինաստանը բարձրացնում է մաքսերը եվրոպական կոնյակի վրա, ինչը կոշտ արձագանք է առաջացրել Բրյուսելում։ Եվրահանձնաժողովի ներկայացուցիչը այդ քայլերը անվանել է «անազնիվ, չարդարացված և հակասական»։
Ի՞նչ սպասել
Եվրոպացի վերլուծաբանների կարծիքով՝ Չինաստանի դիրքորոշումը Ուկրաինայի պատերազմի նկատմամբ դառնում է ավելի ու ավելի բաց։ Եթե նախկինում Պեկինը փորձում էր «չեզոքություն» պահել, ապա հիմա փաստացի ասում է. Ռուսաստանի պարտությունը հարված է Չինաստանի շահերին։ Այս մոտեցումն արդեն դարձնում է Պեկինին ոչ ֆորմալ մասնակից՝ թեկուզ և ոչ ռազմաճակատում։
Ինչպես ամփոփում է NZZ-ը, խնդիրը ոչ թե հռետորաբանության, այլ Պեկինի ռազմավարական մտածողության մեջ է։ Մինչ Եվրոպան փորձում է հավասարակշռել դիվանագիտությունն ու տնտեսական շահերը, Չինաստանը խաղում է երկարաժամկետ խաղ՝ օգտագործելով Ուկրաինայի պատերազմը որպես շեղող մանևր՝ ԱՄՆ-ի դեմ իր դիմակայության մեջ։
աղբյուրը՝
Հետևեք նաև Մեր Ուղինի ֆեյսբուքյան էջին ՝