Հայաստանը այլևս չպետք է խաղաղություն աղաչի։ Նա պիտի ստիպի իր թշնամիներին ցանկանալ խաղաղություն։
Շուշաննա Աթանեսյան
Հայաստանը պետք է դառնա Կովկասի Իսրայել. Շուշաննա Աթանեսյան
Շուշաննա Աթանեսյան
Ֆրանսիայի Հայկական Շարժման գլխավոր քարտուղար
Հայաստանի և Իսրայելի պատմությունները ունեն շատ ընդհանրություններ։ Երկու հնագույն ժողովուրդներ, երկու ցեղասպանություններ՝ Հոլոքոստն ու Հայոց ցեղասպանությունը, երկու պետություններ՝ շրջապատված թշնամական ռեժիմներով, երկու երկրներ՝ սահմանափակ բնական պաշարներով, բայց բացառիկ մարդկային ներուժով և հզոր սփյուռքով։
Իսրայելը կարողացել է այս սահմանափակումները վերածել ուժի լծակների։ Տարածաշրջանային թշնամանքի պայմաններում նա կառուցել է զսպող բանակ, ձևավորել է ամուր ռազմավարական դաշինքներ, ներդրումներ է արել գիտության, հետախուզության, նորարարության մեջ։ Նրա կազմակերպված ու ներգրավված սփյուռքը գործում է որպես պետության բնական շարունակություն աշխարհի խոշոր մայրաքաղաքներում։ Իսրայելը խաղաղություն չի խնդրում. նա այն ստիպում է՝ ուժի հավասարակշռություն պարտադրելով։
Հայաստանը նույնպես շրջապատված է թշնամական պետություններով, որոնցից ոմանք բացահայտ արտահայտում են նրա վերացման նպատակ։ Արցախում 2023 թվականին իրականացված էթնիկ զտումը՝ 1915-ի ցեղասպանությունից հետո, հիշեցրեց, որ պատմությունը երբեք անցյալում փակված չէ։ Բայց Հայաստանի պատասխանը դեռ մնում է թույլ, զիջողական ու պաշտպանական։
Ժամանակն է փոխել մտածողության ձևը։ Հայաստանը այլևս չպետք է խաղաղություն աղաչի։ Նա պիտի ստիպի իր թշնամիներին ցանկանալ խաղաղություն։ Դա պահանջում է երկարաժամկետ ռազմավարություն՝ ռազմական ներուժի ամրապնդում, ռազմավարական դաշնակիցների որոնում, հարձակողական դիվանագիտություն և սփյուռքի մոբիլիզացում՝ որպես հզոր աջակից և ազդեցիկ գործոն։
Իսրայելը Իրանի դեմ պայքարում չի վախենում պաշտպանել իր կենսական շահերը—even եթե դիմացը կանգնած է մի քանի անգամ ավելի մեծ պետություն։ Ինչո՞ւ։ Որովհետև Իսրայելը «այլևս երբեք»-ը վերածել է պետական դրույթ՝ ոչ թե դատարկ նշանաբանի։ Այդ հիշողության պարտավորությունը դարձել է անվտանգության դոկտրին, զսպման քաղաքականություն, տեխնոլոգիական հզորություն։ Հայաստանը պետք է հետևի այդ օրինակին։
Չի կարելի ապահովել անվտանգություն՝ Բաքվում բանաստեղծություն արտասանելով կամ նվաստացնող ժեստերով։ Չի կարելի կառուցել ինքնիշխանություն՝ խնդրելով օտար գթասրտություն։ Չի կարելի պաշտպանել ժողովուրդը՝ հույս դնելով հարձակվողի բարության վրա։ Պետք է պատրաստ լինել անհրաժեշտության դեպքում հարվածել, պաշտպանել յուրաքանչյուր մետր տարածք և ստիպել հակառակորդին վճարել թշնամական գործողությունների համար։
Իսրայելի օրինակը ցույց է տալիս, որ փոքր, բայց լավ կազմակերպված և ռազմավարական տեսլական ունեցող պետությունը կարող է հարգանք պարտադրել նույնիսկ թշնամական տարածաշրջանում։ Հայաստանը ունի այդ ուղուն գնալու բոլոր նախադրյալները՝ փառավոր պատմություն, աշխույժ սփյուռք, կրթված ու դիմացկուն ժողովուրդ։
Բայց դեռ մի բան է պակասում՝ ուժի կամք։
Աղբյուրը՝ Azdagir.am կայքից https://www.azdagir.am/hayastany-petq-e-darrna-kovkasi-israyel-shushanna-atanesyan/?fbclid=IwY2xjawLPMs5leHRuA2FlbQIxMQABHkOSkNfhVoFtJ2X3ZEhe6PwZejEJ1Dl1B4ZneVRolhotpRGrOEXcwttMrHMJ_aem_0NGMHY3gWSNicHZ_akyNeg
Հետևեք նաև Մեր Ուղինի ֆեյսբուքյան էջին ՝