Ռեյչել Ռիցոն՝ Ատլանտյան խորհրդի Եվրոպական կենտրոնի ավագ վերլուծաբանը, ասում է․ «Կասեի, որ Թրամփի հայտարարությունն ավելի շատ իր հիասթափության արդյունք է Պուտինից, քան թե որևէ կապվածություն Զելենսկու հետ կամ Ուկրաինայի աջակցության»։
Financial Times․
ԱՄՆ նախագահը մեղմացնում է իր հռետորաբանությունը, սակայն պարզ չէ՝ արդյոք դա կբերի հստակ աջակցության Ուկրաինայի պատերազմում Ռուսաստանի դեմ։
Ուրբաթ առավոտյան Թրամփը գտնվում էր Սպիտակ տան հարավային մարգագետնում, երբ նրան հարց ուղղեցին ռուսական անօդաչուի հարձակման մասին, որը գիշերը հարված էր հասցրել Ուկրաինայի հիվանդանոցին՝ վիրավորելով ինը հոգու։ «Գիտեմ», — ասաց նա։ «Կտեսնեք, թե ինչ կլինի»։
ԱՄՆ նախագահի մեկնաբանությունները ցույց տվեցին, որ նրա հիասթափությունն Ռուսաստանի նախագահ Պուտինից՝ պատերազմի դադարեցման բանակցություններում տեղից չշարժվելու համար, կարծես հասել է շրջադարձային կետի։ Վերջին շաբաթվա ընթացքում Թրամփը հայտարարել է, որ կտրամադրի Ուկրաինային լրացուցիչ սպառազինություն, ներառյալ Patriot ՀՕՊ համակարգեր, ցուցաբերել է պատրաստակամություն՝ Մոսկվայի նկատմամբ կիրառել ավելի խիստ պատժամիջոցներ և կոշտ քննադատության է ենթարկել Ռուսաստանի նախագահին։
Նա նաև խոստացել է հանդես գալ «կարևոր հայտարարությամբ» Ուկրաինայի պատերազմի վերաբերյալ առաջիկա երկուշաբթի օրը՝ առանց մանրամասներ նշելու։ «Պուտինը մեզ շնչահեղձ է անում», — մռթմռթաց Թրամփը երեքշաբթի։ «Նա միշտ շատ հաճելի է, բայց դա ի վերջո անիմաստ է»։
Թրամփի զայրույթը Սպիտակ տան հռետորաբանության էական փոփոխություն է։ Նախագահը իր երկրորդ ժամկետի առաջին ամիսներին մեղքը գցում էր Ուկրաինայի նախագահ Զելենսկու վրա՝ այդ թվում՝ փետրվարի վերջին Օվալաձև գրասենյակում հայտնի հրապարակային նկատողության ժամանակ։ Այդ պահից Թրամփը գնալով ավելի է դժգոհում Ռուսաստանի անհանդուրժողականությունից հրադադարի բանակցություններում, որոնք կարող էին ճանապարհ բացել երկարաժամկետ կարգավորման համար՝ ԱՄՆ նախագահի արտաքին քաղաքականության հիմնական նպատակներից մեկը։
Թեպետ Թրամփի սուր հայտարարությունները Պուտինի դեմ նվազեցնում են այն վախերը, որ Սպիտակ տունը ամբողջությամբ կհրաժարվի Ուկրաինայից, դա դեռևս չի նշանակում խորքային շրջադարձ Կիևի օգտին։ «Սա հարված է Ռուսաստանին և Պուտինին, ինչը վկայում է, որ Թրամփը հոգնել է հանդուրժելուց», — ասում է Մաքս Բերգմանը՝ Վաշինգտոնում գործող Միջազգային և ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնից։ «Բայց դա դեռ չի նշանակում, որ ԱՄՆ-ը հանկարծ կդառնա Ուկրաինայի խոշոր դաշնակից և աջակցող՝ ավելի շատ քան նախկինում»։
ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի ընթացքում Զելենսկին հայտարարեց, որ իր «առաջնային խնդիրը» է Ուկրաինայի քաղաքների պաշտպանությունն ապահովել Ռուսաստանի կրկնվող հարձակումներից։ Այս շաբաթ Թրամփը հայտարարեց, որ ԱՄՆ-ը կուղարկի լրացուցիչ Patriot համակարգեր ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցներին, որպեսզի նրանք փոխանցեն դրանք Ուկրաինային։
«Լավ նորություն կլինի, եթե նախագահը հետևի այդ ուղեգծին և ապահովի այդ հայտարարությունների իրականացումը», — ասում է Ջին Շահինը՝ Սենատի արտաքին հարաբերությունների կոմիտեի գլխավոր դեմոկրատը։
Ուրբաթ երեկոյան Կիևում ունեցած իր ուղերձում Զելենսկին նույնպես նշեց, որ աշխարհաքաղաքական քամիները փոխվում են Ուկրաինայի օգտին։ «Մենք ստացել ենք քաղաքական ազդակներ ամենաբարձր մակարդակում՝ լավ ազդակներ, հատկապես ԱՄՆ-ից և մեր եվրոպական ընկերներից»։ Նա հավելեց, որ առաջիկա շաբաթ Կիևը ռազմական համագործակցություն կքննարկի Թրամփի Ուկրաինայի հարցով հատուկ ներկայացուցչի՝ Քիթ Քելլոգի հետ և սպասում է «որոշիչ քայլերի» պատժամիջոցների հարցում։
Ուկրաինական «Աքիլես» անօդաչու թռչող սարքերի 429-րդ գնդի հրամանատար Յուրի Ֆեդորենկոն ասել է, որ Թրամփի հռետորաբանության փոփոխությունը «բարենպաստ է մեզ համար»։ «Մենք տեսնում ենք, որ լարվածությունը Վաշինգտոնի և Մոսկվայի միջև աճում է», — նշել է Ֆեդորենկոն։ Սակայն, թեև Թրամփի խոսքերը որոշ հույսեր են առաջացրել Եվրոպայում՝ նրա դիրքորոշման հնարավոր փոփոխության առումով, Վաշինգտոնում պաշտպանության և անվտանգության հարցերով բանակցություններին ներգրավված երկու բարձրաստիճան պաշտոնյաներ հայտնել են, որ դեռ քիչ են շոշափելի ապացույցները, թե Սպիտակ տունը կանցնի ավելի պրո-կիևյան դիրքորոշման։
Նրանց խոսքով՝ Ուկրաինայի արևմտյան դաշնակիցները դեռևս կարծում են, որ Թրամփը Պուտինին կդիտի որպես խաղաղ կարգավորման հիմնական բանակցող, իսկ Զելենսկուն՝ որպես հիմնական խոչընդոտ՝ գործունակ խաղաղ համաձայնության հասնելու ճանապարհին։ Նրանք հավելել են, որ թեև «Patriot» ՀՕՊ համակարգերը չափազանց կարևոր են Ուկրաինայի զորքերի և քաղաքների պաշտպանության համար, դրանք չեն փոխելու նրա հնարավորությունները՝ պատասխան հարվածներ հասցնելու Ռուսաստանին և չեն փոխելու պատերազմի ընդհանուր դինամիկան։
«Տոնայնության փոփոխության հիման վրա որոշ չափազանցված ոգևորություն կա», — ասել է պաշտոնյաներից մեկը։ «Բայց մենք չենք տեսնում, որ դա վերածվի լուրջ գործողությունների»։
Ռեյչել Ռիցոն՝ Ատլանտյան խորհրդի Եվրոպական կենտրոնի ավագ վերլուծաբանը, ասում է․ «Կասեի, որ Թրամփի հայտարարությունն ավելի շատ իր հիասթափության արդյունք է Պուտինից, քան թե որևէ կապվածություն Զելենսկու հետ կամ Ուկրաինայի աջակցության»։ Այդուհանդերձ, ուկրաինացի նախագահը դարձել է ավելի արդյունավետ Թրամփի հետ շփվելու հարցում։ Օվալաձև գրասենյակում ունեցած կոնֆրոնտացիայից հետո՝ Բրիտանիայի վարչապետ Սթարմերը և Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնը խորհուրդ են տվել Զելենսկուն փոխել իր մոտեցումը ԱՄՆ նախագահի հետ շփումներում՝ ցուցաբերելով գովասանք և մշտապես շնորհակալություն հայտնելով Վաշինգտոնին աջակցության համար՝ ըստ ամերիկացի, ֆրանսիացի և ուկրաինացի պաշտոնյաների, ովքեր ծանոթ են այս հարցին։ Ուկրաինայի նախագահը դեռևս գործ ունի վարչակազմի հետ, որը թերահավատ է Կիևին օգնություն տրամադրելու հարցում՝ ինչպես այն պաշտոնյաների կողմից, որոնք կարծում են, որ ԱՄՆ-ը պետք է ավելի շատ կենտրոնանա Ասիայի, այլ ոչ թե Եվրոպայի վրա, այնպես էլ նրանց կողմից, ովքեր գաղափարապես հակված են չմիջամտելու։
«Մենք տեսնում ենք, որ վարչակազմի մոտեցումն Ուկրաինայի հարցում հետևողական չէ, ինչպես նաև, թե ինչ է անհրաժեշտ մեզ՝ այս հակամարտությունը դադարեցնելու և Ռուսաստանի վրա ճնշում գործադրելու համար», — ասում է Ջինն Շահինը՝ Սենատի արտաքին հարաբերությունների կոմիտեի գլխավոր դեմոկրատը։
Վարչակազմը շարունակում է բանակցել Մոսկվայի հետ։ Այս շաբաթ Մարկո Ռուբիոն հանդիպել է Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հետ Մալայզիայում կայացած բանակցությունների ընթացքում։ Սակայն բեկում չի եղել։ Ռուբիոն լրագրողներին ասել է, որ Ռուսաստանը կիրառել է նոր «մոտեցում», սակայն որևէ մանրամասներ չի ներկայացրել։ «Ես չէի ասի, որ դա ինչ-որ բան է, որ երաշխավորում է խաղաղություն»։
Ռուսաստանի արտգործնախարարը հասկացնել է տվել, որ Կրեմլը պատրաստ չէ զիջումների գնալ Պուտինի առավելապաշտական պահանջներից որևէ մեկում՝ Ռուբիոյին ասելով, որ ինքը «հաստատել է այն դիրքորոշումը, որը ներկայացրել էր Պուտինը»։
«Ինագուրացիայից հետո առաջին իսկ բանակցություններից պարզ էր, որ Պուտինը խաղաղությամբ հետաքրքրված չէ, եթե այն տեղի չի ունենում իր պայմաններով։ Նա կարծում է, որ կարող է հաղթել այս պատերազմում», — ասում է Ալեքսանդր Գաբուևը՝ Բեռլինում գտնվող Քարնեգիի Ռուսաստանի և Եվրասիայի կենտրոնի տնօրենը։ «Պուտինը որոշել է, որ ԱՄՆ-ի հետ համաձայնության գալն իմաստ չունի, որովհետև Արևմուտքի աջակցությունը Ուկրաինային միևնույն է թուլանում է։ Դաշտում կտեսնենք՝ արդյոք նա իրավացի էր»։
Հետևեք նաև Մեր Ուղինի ֆեյսբուքյան էջին ՝