Հայկական կողմը պետք է փորձի փոխել Լեռնային Ղարաբաղում ցեղասպանության իներցիան և օգտագործել բոլոր դիվանագիտական կառույցներն ու ռեսուրսները՝ այդ հարցը հրատապ կերպով ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի օրակարգ մտցնելու համար։ Թեև, կրկնում եմ, արդյունքն անբավարար է լինելու հայկական կողմերի համար։
Կարեն Օհանջանյան
Արցախի ժողովուրդը գտնվում է ռուս-ադրբեջանական համակենտրոնացման ճամբարում, իսկ ԼՂ իշխանությունը քաջություն չունի իրերը կոչել իրենց անունով
«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է «Հելսինկյաննախաձեռնություն-92» Լեռնային Ղարաբաղիկոմիտեի համակարգող, խաղաղության և մարդուիրավունքների միջազգային մրցանակներիդափնեկիր Կարեն Օհանջանյանը։
Պարոն Օհանջանյան, Արցախի խորհրդարանը Հայաստանին կոչ է անում դիմել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդ ռուս խաղաղապահների համար միջազգային մանդատ ստանալու համար: Ձեր կարծիքով ինչո՞ւ է հիմա նման կոչ հնչեցվում, և արդյոք նման հարցադրման ճիշտ հասցեատերը Ռուսաստանը չէ, որ նաև ՄԱԿ-ի ԱԽ անդամ է:
Պարբերաբար նման առաջարկներ արվել են Արցախի քաղաքական շրջանակներում, սակայն դա երբեք երկրի խորհրդարանի մակարդակով հայտարարության տեսքով չի հնչել։ Կան նրբերանգներ, որ նման կոչը կարելի է անտեսել: Հաշվի առնելով Ուկրաինայում Արևմուտքի և Ռուսաստանի շահերի բախումը և Ռուսաստանի` ՄԱԿ-ի ԱԽ մշտական անդամ լինելու հանգամանքը, կարելի է ենթադրել, որ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը, եթե անգամ Հայաստանի իշխանությունները դիմեն, դրական որոշում չի կայացնի այս հարցով։ Ինձ զարմացնում է այն փաստը, որ Արցախի ժողովուրդը, փաստացի գտնվելով համակենտրոնացման ճամբարում, ամենասարսափելին ֆաշիստական Գերմանիայի ժամանակներից ի վեր, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ֆաշիստական ռեժիմների մեղքով, ընդ որում, ՌԴ-ն պատասխանատու է Արցախի քաղաքացիների անվտանգության համար, Ղարաբաղի իշխանությունները քաջություն չունեն իրերը կոչել իրենց անուններով, դիմել միջազգային կառույցների՝ կոչ անելով վերացնել գրեթե 3 հազար քառակուսի կիլոմետր տարածքի վրա առկա իրավիճակը, որտեղ Ադրբեջանը և Ռուսաստանը մարդկանց վրա փորձարկում են ազդեցության ամենաանմարդկային ձևերը և վերածում արցախահայությանը ապամարդկային էակների՝ առանց կամքի և առանց սկզբունքների, որոնք կատարում են այն մարդկանց կամքը, որոնք իրենց վրա այդ փորձարկումներն են կատարում:
Սա մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություն է, որն անհապաղ պահանջում է միջազգային հանրության միջամտությունը և ԼՂՀ միջազգային ճանաչման գործընթացի մեկնարկը, որը պահանջում են միջազգային իրավունքի դրույթները։ Բացի այդ, ինչու Արցախի իշխանությունները մինչ օրս բարձրաձայն չեն մեղադրում Հայաստանի իշխանություններին Արցախի առջև ծառացած բոլոր խոչընդոտները վերացնելու անգործության մեջ։ Հայաստանն ու նրա ղեկավարը, ով ստորագրել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը և փաստորեն դավաճանել է հայոց երազանքին և ավերել Արցախի Հանրապետության հիմնական պետական հիմքերը, ուղղակի պատասխանատու են Ադրբեջանի և Ռուսաստանի ցեղասպան քաղաքականության համար Լեռնային Ղարաբաղի հայերի նկատմամբ։ Արցախի իշխանությունները պետք է Հայաստանի ղեկավարությունից, Նիկոլ Փաշինյանից պահանջեն հետ կանչել իր ստորագրությունը 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի դավաճանական հայտարարության տակից և դադարեցնել արցախահայության անունից Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավորման բանակցությունները, առավել ևս՝ հայտարարելու, որ ԼՂ-ն Ադրբեջանի անբաժանելի մասն է։
Ո՞վ է նման իրավունք տվել Հայաստանի վարչապետին ու նրա թիմին։ Մենք այս իրավունքը նրան չենք պատվիրակել։ Ինչպե՞ս կընկալի Հայաստանի ժողովուրդը, եթե Արցախի իշխանությունները հայտարարեն, որ համաձայն են Ադրբեջանի հետ, որ Հայաստան պետություն չկա, դա արհեստական կազմավորում է, որը ստեղծված է Ադրբեջանին պատկանող օկուպացված հողերում։ Համոզված եմ, որ ողջ բնակչությունը թշնամաբար կընդունի նման հայտարարությունը։ Փառք Աստծո, որ դեռ բավական խելամտություն ունենք նման հիմար ու դավաճան հայտարարություն չանելու համար։ Բայց Հայաստանի իշխանությունները գնացին այս դավաճանությանը, և սա անվիճելի ու ամոթալի փաստ է։
Արցախի խորհրդարանի հայտարարությունը զուրկ է բազմակողմանիությունից և ադեկվատ չի ընկալվելու միջազգային հանրության կողմից: Պետք է ուղեղով մտածել, և դուք իրավացի եք՝ այս հայտարարությունը պետք է ուղղվեր Ռուսաստանի Դաշնությանը, որը Ադրբեջանից եկող բոլոր հակամարդկային նախաձեռնությունների և գործողությունների ակտիվ մասնակիցը և աջակիցն է։
Ընդհանրապես ի՞նչ կտա Հայաստանի կողմից նման հարցով ՄԱԿ-ին դիմելը, արդյոք նման դիմումը հեռանկար ունի:
Ամեն դեպքում, հայկական կողմը պետք է փորձի փոխել Լեռնային Ղարաբաղում ցեղասպանության իներցիան և օգտագործել բոլոր դիվանագիտական կառույցներն ու ռեսուրսները՝ այդ հարցը հրատապ կերպով ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի օրակարգ մտցնելու համար։ Թեև, կրկնում եմ, արդյունքն անբավարար է լինելու հայկական կողմերի համար։ Բացի այդ, որպես դիվանագիտական գործունեությամբ զբաղվող, առանց դիվանագիտական կոչման, բայց բոլոր հայերի մեջ այս ոլորտում ամենաշատ փորձ ունեցող անձ, կարող եմ ասել, որ Հայաստանի և Արցախի դիվանագիտական կորպուսը պարզապես շատ վատ է աշխատում։ Այդ կորպուսը 90 տոկոսով բաղկացած է կադրային ծույլ մարդկանցից, որոնք չունեն ոչ մի նախաձեռնողականություն՝ ի շահ իր ժողովրդի: Հայաստանի իշխանությունները պետք է արմատապես վերակառուցեն արտաքին գործերի նախարարությունը և կոշտ պայմաններ դնեն նրա առջև՝ Հայաստանի և Արցախի շահերը պաշտպանությանն ուղղված ազգային առաջադրանքները կատարելու համար։
Արդյոք Արցախի քաղաքական վերնախավը տեղյա՞կ չէ, որ հենց Ռուսաստանի պատճառով տապալվեց ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում Լաչինի միջանցքը բացելու մասին հայտարարությունը:
Ասեմ ավելին, երբ կամրջի վրա տեղադրվում էր այդ չարաբաստիկ անցակետը, ռուս խաղաղապահների հրամանատարությունը Ռուսաստանի գերագույն իշխանությանը հայտնեց, որ ադրբեջանական հատուկ ջոկատայինները շարժվում են այս ուղղությամբ՝ անցակետը տեղադրելու համար, և ռուս խաղաղապահներին հրահանգ է տրվել չմիջամտել Ադրբեջանին այդ կետը ստեղծելու համար։ Սա Ռուսաստանի ղեկավարության ռազմական հանցագործությունն է, և Ռուսաստանն Ադրբեջանի հետ անմիջականորեն պատասխանատու է «Արցախ» կոչվող փորձարարական համակենտրոնացման ճամբարում արցախցիների ցեղասպանության շարունակման համար։ Եվրոպացի սպառողներին մատակարարվող ռուսական գազի մինչև 40 տոկոսը մղվում է հաղորդակցության այս երակների միջոցով։ Այսպիսով, չնայած համակրանքներն Արցախի կողմն են (աշխարհառազմավարական առումով՝ հետագա սադրանքների և Ռուսաստանի ներկայության ուժեղացման նպատակով Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում), այնուամենայնիվ, հենց այս գազի վաճառքից ստացված ֆինանսները Ռուսաստանին հնարավորություն են տալիս իր հանցավոր պատերազմը մղել Ուկրաինայի և ողջ առաջադեմ մարդկության դեմ։
Պարոն Օհանջանյան, ո՞ւմ շահն է սպասարկում Արցախի խորհրդարանը, երբ ՌԴ-ն արդեն մեկ անգամ խոչընդոտել է, որ աշխարհը լեգիտիմ դարձնի խաղաղապահների մանդատը կամ առնվազն նրանց Արցախում գտնվելը:
Կարծում եմ՝ պատգամավորները վստահ են, որ նման հայտարարություններով ակնարկում են նաև Ռուսաստանի մեղքը։ Ես հաստատ գիտեմ, որ Արցախի խորհրդարանը փորձում է ակտիվ լինել և ցույց տալ, որ պաշտպանում է ժողովրդի շահերը։ Սակայն Արցախի ներկայիս խորհրդարանը և քաղաքական վերնախավը համարձակություն չունեն ասելու, որ այսօրվա Ռուսաստանը շարունակում է իր նախորդների հանցավոր քաղաքականությունը Նիկոլայ Երկրորդի ժամանակներից ի վեր ողջ հայ ժողովրդի և մասնավորապես Լեռնային Ղարաբաղի հայերի դեմ՝ ընդդեմ Ղարաբաղի, որը միշտ եղել և կմնա ողջ Հայաստանի սիրտն ու հոգին։ Առանց Ղարաբաղի Հայաստան չի լինի: Ղարաբաղը ժամանակակից Հայաստանի լեգիտիմության հիմքն է:
Հարցազրույցը՝ 1in.am կայքից։