Պուտինի նպատակն նախագահի պաշտոնում եղել է Ռուսաստանի վերականգնումը որպես մեծ համաշխարհային տերություն, ինչը, իր կարծիքով, ենթադրում է Ուկրաինայի ստրկացում։ Նրա էմոցիոնալ ներդրումները ընդգծում են վտանգը՝ ձախողվելու չափազանց լարված խաղաղ գործընթացում, որը, ըստ Գրեհեմի, կարող է տևել ամիսներ կամ նույնիսկ տարիներ։
The Washington Post
Ալյասկայում Պուտինը լավ շանսեր ուներ, բայց Վաշինգտոնի գագաթնաժողովը ցույց տվեց, որ նա գերագնահատել է իր ուժերը։
Պուտինի կոշտ մոտեցումը՝ ուկրաինական հակամարտության լուծմանը, չի համապատասխանում Սպիտակ տան արագ լուծման ձգտմանը։
Ուկրաինայի ճակատագրի վերաբերյալ հակասական գագաթնաժողովները Վլադիմիր Պուտինին բերեցին կտրուկ հակադիր արդյունքներ, որոնք վկայում են, որ նա, առնվազն այս պահին, գերագնահատել է իր հնարավորությունները՝ փորձելով ԱՄՆ-ին թեքել իր տեսանկյունին հակամարտության հարցում։ Չնայած խաղաղության համաձայնագիր կնքելու հնարավորությանը՝ Պուտինը, ով չի ցանկանում գնալ փոխզիջման, և նրա պոտենցիալ ոչ տեղին վստահությունը Ուկրաինայի նկատմամբ ռազմական հաղթանակի հարցում, վտանգում են կորցնել Թրամփի հետ ջերմ հարաբերություններից օգտվելու հնարավորությունը՝ միաժամանակ ձգձգելով պատերազմը, որի ընթացքում ամեն շաբաթ հազարավոր մարդիկ են զոհվում և որը քայքայում է Ռուսաստանի տնտեսությունն ու նրա գլոբալ ռազմավարական դիրքերը։
Գագաթնաժողովներից հետո Ռուսաստանը շարունակում էր խոչընդոտել գործընթացը առաջ տանելու համար առաջարկվող ցանկացած միջոցների, ինչը ցույց է տալիս, որ Պուտինը չի ցանկանում շարժվել նույն տեմպով, ինչ Թրամփը։ Չորեքշաբթի Սերգեյ Լավրովը հասկացրեց, որ Ռուսաստանը հույս ունի ստանալ վետոյի իրավունք ցանկացած անվտանգության պայմանավորվածությունների վրա, որոնք Եվրոպան և ԱՄՆ-ը կձևավորեն Ուկրաինան պաշտպանելու համար։ Պուտինը ժամանակ շահեց և կանխեց պատժամիջոցները այն բանից հետո, երբ ուրբաթ օրը համոզեց Թրամփին հրաժարվել հրադադարի հասնելու ճնշումից և դրա փոխարեն Ռուսաստանից պահանջել համապարփակ խաղաղության համաձայնագիր, որի բանակցությունները կարող են տարիներ տևել՝ Ռուսաստանին հնարավորություն տալով շարունակել պայքարը՝ առանց նոր կոշտ ամերիկյան պատժամիջոցների ռիսկի։ Սակայն դրան հաջորդած՝ Վլադիմիր Զելենսկու և եվրոպացիների հետ Թրամփի Սպիտակ տանը կայացած բարեկամական հանդիպումը ցույց տվեց, թե որքան վտանգավոր է Պուտինի համար բախվել Եվրոպայի վճռական աջակցությանը Ուկրաինայի պայքարին՝ անկախությունը պահելու հզոր բանակով։ Գագաթնաժողովը հետընթաց էր Պուտինի տասնամյակներով որդեգրած նպատակին՝ հասնել Ուկրաինայի նկատմամբ գերիշխանության և նրա ջանքերին՝ ԱՄՆ-ին Եվրոպայից կտրելու գործում։
Վաշինգտոնի հանդիպումը կրկին Պուտինի վրա դրեց խաղաղ գործընթացում հաջորդ քայլի պատասխանատվությունը և Զելենսկու հետ հանդիպման պարտականությունը՝ հիասթափեցնելով ռուսական ազգայնականորեն տրամադրված մեկնաբաններին, որոնք համոզված էին, որ Պուտինը Անքորիջի գագաթնաժողովում Թրամփին համոզել էր Զելենսկուն ոչ շահավետ գործարք պարտադրել։
«Չգիտեմ՝ Կրեմլում ինչ են մտածում։ Եթե նպատակը Անքորիջում Թրամփին մանիպուլյացիայի ենթարկելու փորձն էր, ապա, իմ կարծիքով, նրանց դա շատ չհաջողվեց», — ասել է Թոմաս Գրեհեմը՝ Միջազգային հարաբերությունների խորհրդի գիտաշխատող և Ջորջ Բուշ-կրտսերի վարչակազմում Ազգային անվտանգության խորհրդի՝ Ռուսաստանի հարցերով նախկին ավագ տնօրենը։ Պուտինին չհաջողվեց նաև Թրամփին ներգրավել ավելի լայն զրույցի՝ ԱՄՆ–Ռուսաստան տնտեսական համագործակցության առավելությունների մասին՝ այն քարտը, որը նա հույս ուներ օգտագործել՝ Թրամփին Մոսկվայի տեսակետն ընդունելու համար հակամարտության հարցում, ասում է Տատյանա Ստանովայան՝ Քարնեգիի Ռուսաստան–Եվրասիա կենտրոնի ավագ գիտաշխատողը։ «Շատ բան չաշխատեց»։
Սպիտակ տունը այժմ սպասում է Պուտինի և Զելենսկու մոտալուտ գագաթնաժողովին, բայց Ռուսաստանը բոլորովին այլ ազդանշաններ է ուղարկում դինամիկայում, որը բնութագրում է Վաշինգտոնի և Մոսկվայի քննարկումների մեջ եղած թյուրիմացության պատկերը պատերազմի շուրջ։ Գիտնականի կարծիքով, ով մոտ հարաբերություններ ունի ռուս բարձրաստիճան դիվանագետներին, Պուտինը հազիվ թե համաձայնի սպասվող հանդիպմանը, քանի որ դա կնշանակի «Ուկրաինայի քաղաքական ռեժիմի որոշակի լեգիտիմացում Մոսկվայի կողմից, ինչը խնդիրներ կստեղծի»։ Ռուսաստանի դիրքորոշումն այն է, որ հանդիպումը կարող է կայանալ միայն այն բանից հետո, երբ մշակվեն գործարքի պայմանները, ինչը Ռուսաստանի համար ենթադրում է Ուկրաինայի կապիտուլյացիա։
«Մասնավորապես Ռուսաստանի՝ զիջումների չգնալու պատճառը այն է, որ Ուկրաինան, ըստ էության, Պուտինի «սպիտակ կետն» է։ Դա այն է, ինչ նա ուզում է, և նա չի կանգնի, քանի դեռ դա չի ստանա, կամ մինչև նրան չհամոզեն, որ չի կարող դա ստանալ», — ասում է Նեյթ Ռեյնոլդսը, Քարնեգի հիմնադրամի գիտաշխատող և Ռուսաստանի հարցերով Ազգային անվտանգության խորհրդի նախկին տնօրենը։ Նրա խոսքով՝ երբեմն թվում էր, թե Ռուսաստանը դժվարությամբ է իր միտքը հասցնում Թրամփի վարչակազմին։ «Ռուսները, որոշ չափով, հավանաբար զարմացած էին երկու բանով։ Նախ՝ այն բանից, որ չեն կարող ստիպել ԱՄՆ-ին հասկանալ, թե ինչի մասին են խնդրում, և երկրորդ՝ որ չեն կարող ստիպել ԱՄՆ-ին դա ընդունել», — ասել է նա։ «Պուտինը և նրա խորհրդականները շարունակում են հանդիպել ամերիկացի զրուցակիցների հետ, ովքեր ընդգծում են, որ, թվում է, չեն հասկանում, թե որոնք են ռուսական պահանջները»։
Լավրովը ասել է, որ Թրամփը և նրա թիմը ավելի հաճախ են ցույց տալիս «հասկանում են, որ անհրաժեշտ է վերացնել արմատական պատճառները»։ Բայց երբ նախօրեին Թրամփին հարցրին իր «ճգնաժամի արմատական պատճառների» ըմբռնման մասին, նա շրջանցեց հարցին պատասխանելը։ Ռուսաստանի կողմից առաջադրված խաղաղության պայմանները ներկայացվել էին հունիսի 2-ի հուշագրում, և որևէ նշան չկա, որ նա դրանցից հետ է կանգնել։ Այդ պահանջները նպատակ ունեն ստիպել Ուկրաինային մտնել Ռուսաստանի հետ սերտ, բայց ոչ ցանկալի տնտեսական և քաղաքական գործընկերություն։
Պուտինը ռուսներին և ուկրաինացիներին համարում է «մեկ ժողովուրդ», իսկ Ուկրաինան՝ ոչ առանձին երկիր, ինչը դժվարացնում է ցանկացած խաղաղ համաձայնագրի կնքումը։ «Ուկրաինայի իրական ինքնիշխանությունը հնարավոր է միայն Ռուսաստանի հետ գործընկերության մեջ», — գրել է նա 2021 թվականի հոդվածում։ Մինչ Թրամփը հակամարտությունը համեմատում է օվկիանոսի ափին գտնվող առաջնակարգ անշարժ գույքի համար պայքարի հետ, վերլուծաբանները ասում են, որ Ռուսաստանը դա տեսնում է ոչ թե որպես երկու երկրների միջև հակամարտություն, այլ հնարավորություն՝ վերաիմաստավորելու ԽՍՀՄ-ի նվաստացուցիչ պարտությունը սառը պատերազմում և փոխակերպելու Եվրոպայի անվտանգության ճարտարապետությունը։ «Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև որևէ պատերազմ չկա։ Կա համախմբված գլոբալիստական Արևմուտքի պատերազմ Ռուսաստանի դեմ՝ նրա ուկրաինական նեոքոլոնիալ ռեժիմի ձեռքերով։ Զելենսկու հետ՝ այդ նորգաղութային ռեժիմի խամաճիկի հետ, անհնար է խաղաղ բանակցություններ վարել», — գրում է Սերգեյ Մարկովը, պրոկրեմլյան վերլուծաբան։ «Խաղաղությունը հնարավոր է միայն այդ նորգաղութային ռեժիմի տիրոջ հետ բանակցությունների միջոցով»։
Հավանաբար թյուրիմացություն էր առաջացել նույնիսկ անվտանգության երաշխիքների հարցում, որոնց, ըստ հատուկ բանագնաց Սթիվ Ուիթքոֆի, համաձայնել էր Մոսկվան։ Միջազգային հարաբերությունների խորհրդի գիտաշխատող Թոմաս Գրեհեմի խոսքով՝ անվտանգության երաշխիքների ըմբռնումը Պուտինի և Ուիթքոֆի մոտ «ամբողջովին տարբեր բաներ» են։ Ըստ Ուկրաինայի հետ 2022 թվականի խաղաղության համաձայնագրի նախագծի՝ Ռուսաստանը հանդես էր գալու որպես ցանկացած անվտանգության համաձայնագրի համաերաշխավոր, ինչը նրան վետոյի իրավունք էր տալու ցանկացած պատասխան քայլերի նկատմամբ, «ինչը բոլորովին այն չէ, ինչ ուկրաինացիները նկատի ունեին, և ոչ էլ այն, ինչ հասկացավ Ուիթքոֆը»։
Չորեքշաբթի Լավրովը հայտարարեց, որ ցանկացած անվտանգության համաձայնագիր պետք է ներառի Ռուսաստանին։
Պուտինի նպատակն նախագահի պաշտոնում եղել է Ռուսաստանի վերականգնումը որպես մեծ համաշխարհային տերություն, ինչը, իր կարծիքով, ենթադրում է Ուկրաինայի ստրկացում։ Նրա էմոցիոնալ ներդրումները ընդգծում են վտանգը՝ ձախողվելու չափազանց լարված խաղաղ գործընթացում, որը, ըստ Գրեհեմի, կարող է տևել ամիսներ կամ նույնիսկ տարիներ։ «Կարծիքը, թե մոտ ապագայում համապարփակ խաղաղ համաձայնագիր կկնքվի, մոլորություն է։ Հարցերը չափազանց բարդ են», — ասել է նա։ Մինչդեռ Ռուսաստանը վստահ է իր հաղթանակի վրա մարտի դաշտում և խաղաղ գործընթացի կարիք չունի, կարծում է Ռեյնոլդսը։ Նման դիրքորոշումը դժվար թե սիրաշահի ամերիկյան վարչակազմին, որն ակնկալում է արտաքին քաղաքականության հաղթանակ։
«Հիմնականում նրանք ունեն երկու տեսություն», — ասել է նա։ «Դրանցից մեկը կայանում է նրանում, որ Արևմուտքը հանձնվում է և հեռանում։ Իսկ երկրորդը՝ որ Կիևի քաղաքական կենտրոնը կփլուզվի ճնշման տակ։ Բայց ոչ մեկը, ոչ մյուսը լիովին Ռուսաստանի վերահսկողության տակ չեն»։
աղբյուրը՝