Այժմ մեզ համար կա լավագույն հնարավորություն՝ քիչ թե շատ արցախահայության իրավունքները պաշտպանելու համար: Մեր շահերից է բխում հարցը ամեն գնով Մինսկի խմբի կամ բրյուսելյան շրջանակներ տեղափոխելը, որպեսզի արևմուտքը մասնակից լինի:
Հայկ Սուքիասյան
Դաշնակցությունը ցանկանում է վիժեցնել ՀՀ իշխանությունների ջանքերը՝ ուղղված երկրի անվտանգությանը. քաղաքագետ Հայկ Սուքիասյան
Հայաստանում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպան Լին Թրեյսին, օրերս «Արմենպրես» լրատվական գործակալության հետ հարցազրույցում անդրադառնալով Արցախյան հիմնախնդրին, ընդգծել է՝ «ԱՄՆ-ն ճանաչում է Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության դերակատարումը իր ապագան որոշելու հարցում: Միացյալ Նահանգների դիրքորոշումն այն է, որ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը դեռեւս մնում է չլուծված»:
Դեսպանի այս հայտարարությունը տարատեսակ քննարկումների տեղիք է տվել, մասնավորապես, թե ի՞նչ է հասկանում ԱՄՆ-ն ԼՂ բնակչություն ասելով, քանի որ ԼՂ բնակչությունը կարող է ենթադրել նաև ադրբեջանցիների գործոնը:
Քաղաքագետ Հայկ Սուքիասյանի կարծիքով՝ ԱՄՆ դեսպանը սույն հայտարարությամբ մեծ մասամբ արցախահայությանն է նկատի ունեցել:
«Այդ երկու ժողովուրդներից միայն Արցախի հայության իրավունքներն են ոտնահարվել և հաշվի չեն առնվել: Սակայն, եթե դեսպանը երկու երկրներին նկատի ունի, չնայած, կարծում եմ, այդպես չէ, մենք պետք է քարոզչական նպատակով այնպես ներկայացնենք, որ հենց Արցախի հայության մասին է խոսում: Որովհետև մյուս կողմի իրավունքները, հենց ադրբեջանցիների խոսքով, արդեն վերականգնվել են»,- «Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում նկատում քաղաքագետը:
Անդրադառնալով Թրեյսիի այն դիտարկմանը, ըստ որի՝ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը դեռևս մնում է չլուծված, և իրենք (ԱՄՆ) շարունակում են կարծել, որ տևական լարվածության հիմքում գտնվող և 2020 թ. ռազմական գործողությունների հանգեցրած խնդիրները պետք է կարգավորվեն բանակցությունների միջոցով՝ Սուքիասյանն ընդգծում է՝ ԱՄՆ-ն իր դիրքորոշման մեջ հստակեցում է մտցրել ռուս-ուկրաինական պատերազմից հետո, իսկ մինչ այդ հայտարարություններ չեն եղել կամ եղել են շատ կցկտուր:
«Արցախում եղած պատերազմը ռուս-թուրքական համագործակցություն էր: Ընդ որում, նրանց նպատակը տարածաշրջանում ԱՄՆ-ին և Ֆրանսիային դուրս թողնելն էր: Այսօր Ռուսաստանը խրված է ուկրաինական պատերազմի մեջ, և ԱՄՆ-ն իր լավագույն հնարավորությունն է տեսնում ինչ-որ ճանապարհով վերադառնալու այս տարածաշրջան»,- նշում է զրուցակիցը:
Սուքիասյանի համոզմամբ՝ ԱՄՆ-ի վերադարձը ձեռնտու է և՛ Հայաստանին, և՛ Արցախին. «Իհարկե, մենք ժողովրդի մեջ ունենք հատված, որը սեր ունի առ ինչ-որ բևեռներ, սակայն պետք է առաջ շարժվենք միայն Հայաստանի շահերի տեսանկյունից: Այստեղ խորքը աշխարհաքաղաքական է: Թուրքիայի ու ՌԴ-ի դիրքերը մեր տարածաշրջանում ուժեղացել են, սակայն Ռուսաստանի շնչառությունը հիմա այնքան մեծ չէ, որ կարողանա բոլոր ճակատներում ուժ գործադրել: Այժմ մեզ համար կա լավագույն հնարավորություն՝ քիչ թե շատ արցախահայության իրավունքները պաշտպանելու համար: Մեր շահերից է բխում հարցը ամեն գնով Մինսկի խմբի կամ բրյուսելյան շրջանակներ տեղափոխելը, որպեսզի արևմուտքը մասնակից լինի»:
Վերջինիս խոսքով՝ սահմանագծման և սահմանազատման գործընթացը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում ավելի շատ միջազգային լեգիտիմություն կունենա. «Եթե հարցը մնա ռուս-թուրքական տիրույթում, այդ դեպքում նոր սպանդ է լինելու»:
Քաղաքագետը Լեռնային Ղարաբաղի հարցի լուծված չլինելու պարագայում սխալ է համարում Արցախում որոշ երկրների դրոշների տեղակայումը: «Այդպիսով արցախահայերը վիժեցնում են անվտանգության գործընթացները: ՀՀ-ի իշխանությունները փորձում են ամեն գնով ապահովել Արցախի ժողովրդի անվտանգությունը»,- համոզված է նա:
Անդրադառնալով նաև դեսպանի այն հայտարարությանը, որ հանձնառու են օգնել հայ ժողովրդին՝ կառուցելու այնպիսի ապագա, որի հիմքում ընդհանուր ժողովրդավարական արժեքներն են ու այն ճանապարհը, որ հայ ժողովուրդն ընտրել է 2018 թվականին եւ մեկ անգամ եւս վերահաստատել 2021 թ. խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ, և այս հայտարարությանը հաջորդած՝ Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախմբի (ANCA)՝ ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենին ուղղված կոչին, ըստ որի՝ հորդորում են հետ կանչել Հայաստանում Միացյալ Նահանգների դեսպան Լին Թրեյսիին՝ պատճառաբանելով, թե դիվանագիտական պաշտոնում ավելի քան երեք տարի գտնվելու ընթացքում վերջինս «վատ ցուցանիշներ է գրանցել՝ քաղաքագետը նկատում է, որ դաշնակցության արած հայտարարությունը միտված է հայ-ամերիկյան հարաբերությունները խարխլելուն:
«Կարծում եմ՝ նրանք ունեն հանձնարարություն Հայաստանը կախած պահել մեկ բևեռից: ՀՀ իշխանությունները, քափ-քրտինք կտրած, ամեն բան անում են արտաքին հարաբերությունների ուղղությամբ, փորձում ապահովել դրանց լայն շրջանակ: Հայաստանի շնչառությունը արտաքին ֆրոնտում բացվում է, հնարավորությունները՝ ևս, իսկ դաշնակցությունը ցանկանում է վիժեցնել ՀՀ իշխանությունների ջանքերը՝ ուղղված երկրի անվտանգությանը»,- ասում է Սուքիասյանը:
Վերջինիս խորհուրդ է տալիս ընդդիմությանը Ֆրանսիայի հրապարակից «փասափուսան» հավաքել և գնալ ՌԴ-ի հրապարակում շարունակել ակցիաները. «Իրենք փչացնում են ժողովրդավարության սիմվոլիկան: Այլ նպատակ չունեն»:
Սուքիասյանը վստահ է, որ դաշնակցության կոչը որևէ ազդեցություն չի ունենա, և դեսպանին հետ չեն կանչի:
«Մեր իշխանությունը այն երկրների հետ, որոնց նկատմամբ հետաքրքրություն ունի, դեսպանների միջոցով պետք է բացատրական աշխատանք տանի՝ հասկացնելով, որ այն զանգվածը, որը այժմ փողոցներում է, այն զանգվածը չէ, որը հետաքրքրված է Հայաստանի ապագայով: Չնայած քիչ թե շատ Արևմուտքը դրա մասին պատկերացում ունի: Եվ այս զանգվածի հայտարարություններն Արևմուտքի մոտ մնալու են անլսելի»,- վստահ է քաղաքագետը:
Հոդվածը՝ armtimes.am կայքից։