Ապատեղեկատվության Մարտահրավերները

(մաս հինգերորդ)

«Հազար անգամ կրկնված սուտը դառնում է ճշմարտություն» [10], — ժամանակին ասել Է Ադոլֆ Հիտլերի գլխավոր քարոզիչ Յոզեֆ Գեբելսը: Եվ դատելով այն գծից, որը գրեթե մեկ դար անց Հայաստանի նկատմամբ վարում է Ալիևը, յուրացրել է գեբելսյան դասերը։ Աշխարհով մեկ պարբերաբար սփռվող ադրբեջանական ստի հոսքերի հիմնական նպատակը միջազգային հանրության մոտ՝ ընդհանրապես և առանձին երկրներում, առաջին հերթին՝ Արևմուտքի մոտ կեղծ, ագրեսիվ, անսկզբունքային, անհայրենիք հայի կերպարի ձևավորումն է ադրբեջանական հողերի և ադրբեջանական մեծ ազգի նվաճումների դեմ: 

Դավըթ Ստեփանյան

Պատմության կեղծում

Ադրբեջանական քարոզչական-ապատեղեկատվական մեքենայի մեկ այլ կետ էլ հայոց պատմության և մշակույթի մասին ակնհայտ ստի տարածումն է: Հայկականի յուրացումն ուղեկցվել է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոյության բոլոր տարիներին՝ հայերի կողմից ադրբեջանականը յուրացնելու մեղադրանքներով։ «Գողի վրա գլխարկն այրվում է» սկզբունքով Բաքվի քարոզչությունը տասնամյակներ շարունակ շեփորահարում է ողջ աշխարհին հայերի կողմից գողացված ադրբեջանական հողերի, դուդուկի և նույնիսկ տոլմայի մասին։

Հայերի՝ բուն ադրբեջանական հողերում հայտնվելու մասին թեզը գործարկվել է անցյալ դարի 90-ականների սկզբին, այժմ արդեն ադրբեջանցի հանգուցյալ պատմաբան, ակադեմիկոս Զիա Բունիաթովի կողմից[8]։ Վերջին տասնամյակների ընթացքում նրա հետևորդները հասցրել են այն աստիճանի, որ ներկայիս հայերը կոչվում են «հայ», որոնք ոչ մի կապ չունեն Հայաստանի և հայկական քաղաքակրթության հետ: Այս ճանապարհին ադրբեջանցի գիտնականները հայկական այբուբենը ստեղծող Մեսրոպ Մաշտոցին ամենայն լրջությամբ մեղադրում են եթովպացիներից հայերեն տառերը գողանալու մեջ:

Այս ստի տարածման նպատակը Հայկական լեռնաշխարհ, Արցախի և Հայաստանի ներկայիս տարածք հայերի եկվորության, բնության մեջ գոյություն չունեցող ապացույցների ձևավորումը, ստեղծումն ու աշխարհին ներկայացնելն է: Այսպիսով, անգամ հարյուրամյա պատմություն չունեցող (էլ չասած սեփական այբուբենի մասին) Ադրբեջանը Հայաստանին ու հայերին մեղադրում է գողության մեջ։ Ներկայիս ադրբեջանցիները, որոնց դեռևս մեկ դար առաջ անվանում էին կովկասյան թաթարներ[9], հայ ժողովրդին մեղադրում են պատմությունը գողանալու մեջ … իրենք իրենցից։ Սեփական ինքնությունն այդպես էլ չկողմնորոշած, փաստացի դեռևս ազգազուրկ, ովքեր իրենց համարում են մե՛րթ թուրքերի, մե՛րթ կովկասյան ալբանացիների հետնորդներ, հայերին կոչում են ինքնությունից զուրկ եկվոր գնչուներ։

Ներկայիս Ադրբեջանը պատմության մեջ գրեթե եզակի օրինակ է, երբ ազգության անվանումը որոշվել է Ատրոպատենա-Ատրպատական-Ադրբեջան տեղանվան հիման վրա, այլ ոչ թե հակառակը: Տիեզերական մասշտաբի այս ստի հասցեատերը միջազգային հանրությունն է։

Երկար ժամանակ Հայաստանում ադրբեջանական այս բոլոր հիմարությունների վրա ծիծաղում էին։ Նման մոտեցման սխալ լինելը ցույց տվեց հենց ժամանակը։ Գրավելով Արցախի երեք քառորդը, օկուպացնելով Հայաստանի տասնյակ քառակուսի կիլոմետրեր՝ ադրբեջանցի ցմահ նախագահ Ալիևն այսօր արդեն կանխատեսում է ադրբեջանցիների մոտալուտ վերադարձն «Արևմտյան Ադրբեջան»։ Այսպես, Ալիևը «նարեկացրեց» Հայաստանի Հանրապետության ներկայիս տարածքը։ Ադրբեջանցի բռնապետի երևակայության արգասիքը բնության մեջ գոյություն չունեցող ևս մեկ նորաբանություն էր՝ «Զանգեզուրի միջանցքը»։ Զգալով Ռուսաստանի՝ Հայաստանի ռազմավարական դաշնակցի, ինչպես նաև միջազգային հանրության մինի Հիտլերի լիակատար անգործության խորապատկերին՝ Ալիևը վերջին 2.5 տարում Հայաստանի նկատմամբ սեփական տարածքային պահանջների նշաձողը բարձրացրել է նույնիսկ իր համար աննախադեպ չափերի։

Եվ ահա այստեղ կարևոր է ընդգծել գլխավորը՝ Հայաստանի և հայ ժողովրդի նկատմամբ ալիևյան բոլոր հավակնությունների հիմքում սեփական՝ գոյություն չունեցող և հազարամյա հայկական պատմության կեղծարարություններն են:

Ալիևը յուրացրեց նաև հարևան Իրանի պատմությունը։ Նա աջ ու ձախ խոսում է ժամանակին Պարսկաստանի կողմից վերահսկվող Ղարաբաղի և Էրիվանի խանությունների մասին, բացառապես ադրբեջանական խանությունների, Իրավանի մասին ալիևյան բարբաջանքներն ալիևյան քարոզչությամբ ապատեղեկատվության ալիքների նման տարածվում են ամբողջ աշխարհում։

«Հազար անգամ կրկնված սուտը դառնում է ճշմարտություն» [10], — ժամանակին ասել Է Ադոլֆ Հիտլերի գլխավոր քարոզիչ Յոզեֆ Գեբելսը: Եվ դատելով այն գծից, որը գրեթե մեկ դար անց Հայաստանի նկատմամբ վարում է Ալիևը, յուրացրել է գեբելսյան դասերը։ Աշխարհով մեկ պարբերաբար սփռվող ադրբեջանական ստի հոսքերի հիմնական նպատակը միջազգային հանրության մոտ՝ ընդհանրապես և առանձին երկրներում, առաջին հերթին՝ Արևմուտքի մոտ կեղծ, ագրեսիվ, անսկզբունքային, անհայրենիք հայի կերպարի ձևավորումն է ադրբեջանական հողերի և ադրբեջանական մեծ ազգի նվաճումների դեմ: 

Հասկանալի պատճառներով Ռուսաստանում հայ ժողովրդին ապատեղեկացնելու քաղաքականության ձևավորումը սկսվեց մի քանի հարյուր տարի ավելի շուտ, քան Ադրբեջանում, այս դեպքում դեռևս Ցարական Ռուսաստանում։ Դրանից հետո որդեգրվեց նախորդների մեթոդաբանությունը և կյանքի կոչվեց նրանց կողմից ղեկավարվող ՆԿՎԴ-ի, հետագայում ՊԱԿ-ի՝ ԽՍՀՄ-ի հետևորդների կողմից 70 տարի շարունակ։ 1991թ. Խորհրդային Միության փլուզմամբ այս գիծը ոչ միայն չի դադարել գծվել, այլև, ինչպես տեսնում ենք, վերջին տարիներին ավելի է ուժեղացել։

Վերջին հարյուրամյակների ընթացքում Հարավային Կովկասի տարածաշրջանն ավանդաբար եղել է նախկին երեք՝ Ռուսական, Օսմանյան և Պարսկական կայսրությունների մրցակցության փոփոխական հաջողության թատերաբեմ: Այս առումով բացառություն չեն հատկապես ԽՍՀՄ փլուզման հետ կապված նաև ժառանգներ Ռուսաստանը, Թուրքիան և Իրանը։ Մրցակցությունը հատկապես ուժեղացել է վերջին տարիներին՝ Թուրքիայի աջակցությամբ, Ռուսաստանի արտոնմամբ և Իրանի գրեթե լուռ արձագանքով՝ Ադրբեջանի կողմից հայ ժողովրդի նկատմամբ իրականացված 44-օրյա ագրեսիայի արդյունքների ամփոփումից հետո։ Այս հստակեցումը կարևոր է. Իրանը, առնվազն Հայաստանի երրորդ Հանրապետության ի հայտ գալուց սկսած, մեր երկրում որպես թշնամի չի ընկալվում, նա առավել ընկալվում է բարեկամ պետություն, որն ունի հայկական տեսլական մի շարք հարցերի և տարածաշրջանային խնդիրների վերաբերյալ։ Իրանը երբեք սպառնալիքների ակնարկ չի հնչեցրել, համապատասխանաբար, այս փուլում վտանգ չի ներկայացրել և չի ներկայացնում Հայաստանի Հանրապետության համար: Իրանական ուղղությամբ խաղալն այս լույսի ներքո ռուսական քարոզչամեքենայի համար անհեռանկարային է, ինչը չի կարելի ասել 1915-1923թթ. Հայոց ցեղասպանության փաստն այդպես էլ չճանաչած Թուրքիայի մասին․․․

Երիտթուրքական կառավարության կողմից Ցեղասպանության ենթարկված հայ ժողովրդի՝ դեռևս չապաքինված վերքերի վերականգնմանն ուղղված Մոսկվայի քաղաքականությունը ձևավորվեց 1952թ. հենց Թուրքիայի՝ ՆԱՏՕ-ին անդամակցելուց հետո։ Այն ԽՍՀՄ-ում իր գագաթնակետին հասավ 1967թ.՝ Երևանում Հայոց ցեղասպանության՝ մեկուկես միլիոն զոհերի հիշատակը հավերժացնող Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրի կառուցմամբ։

Ի սկզբանե միանգամայն հասկանալի և տրամաբանական նպատակ էր հետապնդում Արևելքում ՆԱՏՕ-ի ֆորպոստի հետ դիմակայության մեջ մեխանիզմի ձեռքբերումը, որը հնարավորություն կտա առիթի դեպքում հիշեցնել Անկարային կատարված ոճրագործությունների մասին։ ԽՍՀՄ-ում և Պուտինից առաջ վաղ Ռուսաստանում այդպես էլ չներեցին թուրքերին 1921թ. Լենին-Ուլյանովի և Քեմալ Աթաթուրքի կնքած Մոսկովյան պայմանագրի[11] շրջանակներում դաշնակցային հարաբերություններից հրաժարումը։

[շարունակելի]

Աղբյուրըը՝

Ապատեղեկատվության տարածման մարտահրավերներն ու սպառնալիքները Հայաստանում. Դավիթ Ստեփանյան