Պուտինի Իրանական Անհանգստությունը

Ռուսաստանի նախագահի՝ Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքորոշման անփոփոխ մնալու «հույսի» բացահայտումը, կարծես, վկայում է, որ նա «չի ընդունել Ալիեւի առաջարկությունները»: Նույն օրը Երեւանում ՌԴ դեսպան Կոպիրկինը «խորհրդակցությունների համար» Մոսկվա է կանչվել։

Վահրամ Աթանեսյան

Մինսկի «գաղտնիքը». Պուտինը մերժե՞լ է Ալիեւին

Մինսկում Լուկաշենկո-Պուտին բանակցությունների համատեքստում ուշադրություն է գրավում IRNA գործակալության կարճ տեղեկատվությունը, որ նրանք «քննարկել են հանգուցյալ Ռեիսիին տեղափոխող ուղղաթիռի հետ կապված միջադեպը»: Իրանական լրատվամիջոցը փոխանցում է Ռուսաստանի նախագահի այս գնահատականը. «Մենք Իրանի՝ որպես երկրի, ժողովրդի եւ ղեկավարության հետ շատ լավ հարաբերություններ ունենք: Հուսամ, որ Ռուսաստանի հանդեպ Իրանի կողմնորոշումը քաղաքականության եւ համագործակցության ոււղության մեջ միջազգային առանցքային հարցերում կշարունակվի»:

Բավական երկիմաստ եւ մանվածապատ այս ձեւակերպումից հասկացվում է, որ ՌԴ նախագահն Իրանի աշխարհաքաղաքական վերակողմնորոշման «վտանգ է տեսնում»: Իսկ դա, կարծես, վկայում է, որ ինչ-որ տեղ ՌԴ եւ Բելառուսի նախագահն «ընդհանուր հայտարարի չեն եկել»: Դիմավորելով Վլադիմիր Պուտինին՝ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն հանդիպման հենց առաջին րոպեներին շտապել է հայտնել, որ Ադրբեջանից «լավ տեղեկություններով եւ հետաքրքիր առաջարկություններով» է վերադարձել՝ կապված «մեր (ռուս-ուկրաինական պատերազմի) եւ Կովկասյան տարածաշրջանի անվտանգության հետ»:

Այդ «առաջարկությունները» նա ստացել է մայիսի 16-17-ին: Երկու օր անց Իրանի նախագահի ուղղաթիռն Ադրբեջանից օդ բարձրանալուց կես ժամ անց խորտակվել է: Ալիեւի «նոու-հաուն» վերաբերվում է Կովկասում «հետռեիսիական» անվտանգային համակարգին, թե՞ նա նախատեսել է նաեւ Իրանի ներգրավվածությունը՝ ինտրիգը դա է:

Ռուսաստանի նախագահի՝ Իրանի աշխարհաքաղաքական դիրքորոշման անփոփոխ մնալու «հույսի» բացահայտումը, կարծես, վկայում է, որ նա «չի ընդունել Ալիեւի առաջարկությունները»: Նույն օրը Երեւանում ՌԴ դեսպան Կոպիրկինը «խորհրդակցությունների համար» Մոսկվա է կանչվել: Այդ առթիվ Ռուսաստանի արտգործնախարարն ասել է, որ «դեսպանները պարբերաբար խորհրդակցությունների են կանչվում»,: Բայց ավելացրել է, որ Մոսկվա են «վերադառնում խորհրդականները, առաջին քարտուղարը, կցորդը»: Խոսքն, անշուշտ, ռազմական կցորդի մասին է:

Մինսկում, ամենայն հավանականությամբ, քննարկվել է ոչ թե Իրանի նախագահին տեղափոխող ուղղաթիռի պատահարը, այլ՝ աղետի աշխարհաքաղաքական ենթատեքստը, ներիրանական հնարավոր զարգացումները, դրանց ենթադրյալ ազդեցությունը Թեհրանի աշխարհաքաղաքական կողմնորոշման «փոփոխությանը»: Որքանո՞վ է Վլադիմիր Պուտինը «բացվել» Լուկաշենկոյի առջեւ՝ Միութենական պետության երկու «սյուների» խնդիրն է: Կարելի է ենթադրել, որ Ալիեւը Լուկաշենկոյի միջոցով Պուտինին փոխանցել է ուկրաինական հարցում «միջնորդության առաջարկություն»: Ըստ երեւույթին, դա չի ընդունվել կամ միայն «առնվել է ի գիտություն»:

Ալիեւը խուսափում է հետխորհդային տարածքում Մոսկվայի «հողահավաք նախագծին» ուղղակի ներգրավվելուց, փորձում բարձրացնել Ադրբեջանի եւ իր կարգավիճակը: Այն կառույցում, որտեղ նա ձգտում է ֆորմալացվել, Իրանը ներկա է՝ Շանհայի համագործակցության կազմակերպություն: Թեհրանն, ամենայն հավանականությամբ, չէր ցանկանա ի դեմս Բաքվի ունենալ իր «քաշին համապատասխանող» հյուսիսային հարեւան: Եթե Մոսկվան նույնպես այդ գծի մեջ է, ապա Հայաստանի համար դա լուրջ հնարավորություն է: Եւ հետեւաբար հայ-ռուսական հարաբերությունները հիմնավոր վերբեռնման կարիք ունեն:

Հոդվածը՝ 1in.am կայքից։