Ռուսաստանի սպառնալիքները մենք ընկալում ենք որպես ազդակ «որ Ադրբեջանը պատերազմ կսկսի»: Ոչ ոք այդ սցենարը չի կարող բացառել, բայց մեծ է նաեւ ներքին դիմակայություն սադրելու հավանականությունը:
Վահրամ Աթանեսյան
Ռուս-հայկական հարաբերությունների «ճշմարտության պահը». ինստիտուցիոնալ ընդդիմությունը կգայթակղվի՞
ՌԴ նախագահի խոսնակ Պեսկովի ներկայացմամբ՝ Հայաստանը սուվերեն երկիր է, ինքն է փոխգործակցության առաջնահերթ ուղղություններ ընտրում: Հայաստանը մեզ համար եղբայրական երկիր է, հարգանքով ենք վերաբերվում նման որոնումներին, միայն չէինք ցանկանա, որ այդ որոնումներն իրականացվեին այն ռեժիմում, որ մի ժամանակ ընտրեց Կիեւի վարչախումբը,-ասել է նա:
Նույն օրը, սակայն, Ռուսաստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Զախարովան հայ-ամերիկյան համատեղ զորավարժությունները գնահատել է որպես «անվտանգության բնագավառում Ռուսաստանի հետ հանրապետության (Հայաստանի) համագործակցության մեխանիզմների փլուզում»։
Քաղաքական ձեւակերպումների առումով, կարծես, Պեսկովը փորձել է որոշակիորեն սրբագրել Զախարովայի բացահայտ սպառնալիքները, բայց գործնականում «ստացվել է՝ ինչպես միշտ»։ Ուկրաինայի ընտրության հետեւանքների հիշեցումն ասվածի վկայություն է։
Ընդ որում, աչքի է զարնում, որ Պեսկովը եւ Զախարովան ՀԱՊԿ-ի մասին ոչինչ չեն ասում։ Մոսկվան ակնարկում է, որ ՀԱՊԿ-ը «դադարե՞լ» է, թե արձանագրում, որ Հայաստանին այլեւս այդ կառույցի անդամ չի դիտարկում։ Ըստ էության, որ տարբերակն էլ ազդակ համարենք, գետնի վրա իրողությունը չի փոխվում։ Ռուսաստանի մեսիջը նույնն է։ «Հարավային Կովկասը եղել է, կա ու պիտի մնա որպես մեկ-միասնական սուբռեգիոն։»
Հայ-ամերիկյան զորավարժություններին անդրադարձել է թուրքական «Հյուրիեթը»: Թուրք մեկնաբանի գնահատմամբ՝ Միացյալ Նահանգները «ձգտում է սեպել Աստանայի գործընթացը»: Խոսքը սիրիական կամ մերձավորարեւելյան կարգավորման Ռուսաստան-Թուրքիա-Իրան համաձայնությունների մասին է, որ, երեւում է, փորձ է արվում ադապտացնել նաեւ Հարավային Կովկասում՝ 3+3 ձեւաչափով:
Մոսկվայի Քաղաքական եւ ռազմական հակամարտությունների ուսումնասիրությունների կենտրոնի ղեկավար Կլինցեւիչը ասել է, որ Ռուսաստանը «մոտ ժամանակներս Հայաստանի վերաբերյալ որոշում կընդունի»: Փաստը, որ Պեսկովը Հայաստանի մասին խոսել է ռուս-ադրբեջանական խորհրդատվություններից հետո եւ այն համատեքստում, որ Ուկրաինայի հարցում Մոսկվան առաջադրած խնդիրները կլուծի կամ պատերազմով, կամ բանակցությունների միջոցով, արդեն իսկ չափազանց զգաստացնող է։
Կիեւի օրինակի հիշեցումը, հավանաբար, պետք է գնահատել նաեւայն իրադարձությունների կտրվածքով, երբ Յանուկովիչը պաշտոնանկ արվեց: Ղրիմի անեքսիայի հիմնավորումն այդ «պետական հեղաշրջումն է»: Կլինցեւիչը Հայաստանում «զանգվածային անկարգություններ» է կանխատեսել: Նա համարում է, որ Հայաստանում մեծամասնությունը Ռուսաստանի հետ դաշնակցային հարաբերությունների պահպանման եւ խորացման կողմնակից է, իսկ իշխանությունն՝ արեւմտամետ։
Ռուսաստանի սպառնալիքները մենք ընկալում ենք որպես ազդակ «որ Ադրբեջանը պատերազմ կսկսի»: Ոչ ոք այդ սցենարը չի կարող բացառել, բայց մեծ է նաեւ ներքին դիմակայություն սադրելու հավանականությունը: Մոսկվայի եւ «մանավանդ», Բաքվի համար դա իդելական կլիներ. Չկա արտաքին միջամտություն, հայերն իրենք են հեռացնում «սորոսական» իշխանությանը եւ վերադառնում «պատմական փորձով արդարացված ընտրության»:
Ըստ երեւույթին, պատահական չէ, որ Պեսկովը «մտահոգություններ» է հնչեցրել մի պահի, երբ Հայաստանում ԵՄ անդմակցության հանրաքվեի նախաձեռնության ստորագրահավաք է սկսվել: «Ճշմարտության պահ» է, իհարկե, առաջին հերթին իշխանության եւ ՔՊ կուսակցության համար, բայց պատասխանատվության մի շատ զգալի բաժին էլ ծանրանում է ինստիտուցիոնալ ընդդիմության ուսերին: Համենայն դեպս, նրա սկզբունքային որոշումը կարող է չեզոքացնել Երեւանում «անտի-մայդանի» պրոյեկտը: Ինստիտուցիոնալ ընդդիմությունը կգայթակղվի, թե՞ ներքաղաքական կոնյունկտուրայից վեր կկանգնի:
Հոդվածը՝ 1in.am կայքից։