Շատ ուշագրավ է, որ այդ զորահանդեսին մասնակցում է ադրբեջանական «Կոմանդո» ջոկատը, սա բավականին զարմանալի է, նախ՝ որովհետև այդ ջոկատը բացարձակ կապ չունի Համաշխարհային պատերազմի հետ, ու խնդիրն այն է, որ այդ ջոկատը ձևավորվել է Արցախյան պատերազմի շրջանակներում:

 Տաթևիկ Հայրապետյան

Մայիսի 9-ին Մոսկվա չմեկնելը Ալիևի «սեփական գինը բարձրացնելու» ռազմավարության մաս է. Տաթևիկ Հայրապետյան

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է պատմական գիտությունների թեկնածու, ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանը

– Տիկի՛ն Հայրապետյան, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը չի մասնակցելու մայիսի 9-ին Մոսկվայում անցկացվելիք Հաղթանակի զորահանդեսին, ըստ ձեզ ո՞րն է նման որոշման իրական պատճառը:

– Նախ ասեմ, որ Ալիևը երբեք էլ չի հաստատել, որ մեկնելու է Մոսկվա, երկրորդ՝ Ադրբեջանի կողմից որևէ պաշտոնական պարզաբանում չի եղել Մոսկվա չայցելելու որոշման վերաբերյալ, եղել է բացառապես մեկնաբանություն Ադրբեջանի իշխանական մամուլի կողմից, որը հղում է կատարում իր աղբյուրներին:

Հետաքրքրական է, որ Ալիևի՝ Մոսկվա գնալու ուղղությամբ Պուտինը աշխատանքներ էր տանում դեռևս մարտ ամսից. Պուտինը, Բելառուսի ու Տաջիկստանի նախագահները պաշտոնական հանդիպում էին անցկացնում ու այդ ժամանակ զանգել են Ալիևին և, պաշտոնական հաղորդագրության համաձայն՝ պայմանավորվածություն էր ձեռք բերվել հանդիպել Մոսկվայում մայիսի 9-ին: Հետո, ուշագրավ է, որ Մոսկվայի ու Համայն Ռուսիո պատրիարք Կիրիլն էր մեկնել Բաքու օրեր առաջ ու տարբեր քննարկումներից զատ խոսել էր մայիսի 9-ի զորահանդեսին Ալիևի մասնակցության մասին: Կարծես թե սա կրկին հրավեր էր Պուտինի անունից:

Ալիևի չմասնակցելու հարցը բավականին բազմաշերտ է ու ոչ միանշանակ, որովհետև նախ Ռուսաստանն էլ, Ադրբեջանն էլ փակ պետություններ են տեղեկատվական առումով, ու դժվար է հասկանալ, թե իրականում ինչ խնդիրներ կան: Բայց մի քանի գործոններ կան, որոնք կարող էին ազդեցություն ունենալ այդ որոշման համար, որոնց անդրադարձել է Ադրբեջանի իշխանամերձ APA գործակալությունը:

Ինձ համար շատ ուշագրավ է, որ այդ զորահանդեսին մասնակցում է ադրբեջանական «Կոմանդո» ջոկատը, սա բավականին զարմանալի է, նախ՝ որովհետև այդ ջոկատը բացարձակ կապ չունի Համաշխարհային պատերազմի հետ, ու խնդիրն այն է, որ այդ ջոկատը ձևավորվել է Արցախյան պատերազմի շրջանակներում:

 – Ալիևի այս որոշումը ինչ-որ ազդեցություն կունենա՞ ռուս-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա, թե՞ սա այնքան էլ էական հարց չէ, որ նման հետևանքներ առաջացնի:

– Ուշագրավ է այն առումով, որ Պուտինը, ըստ էության, մի քանի անգամ հրավեր է ուղարկել Ալիևին, թե չէ էական չէ պատգամավորների ձերբակալությունը, նման երկրների համար դա երկրորդական է, և եթե կհիշեք, այդ ինքնաթիռի աղետի հետ էլ կապված միանշանակ չէ, մենք այդ մասին խոսել ենք, որ ադրբեջանական կայքերից մեկում լուր տարածեցին, թե Ալիևի ինքնաթիռն էլ էր խափանվել:

Ես ունեմ տպավորություն, որ Ալիևը նաև անձնական անվտանգությունից ելնելով չի ցանկացել մեկնել Մոսկվա, կամ կան հարցեր, որոնք առհասարակ չեն երևում լրատվական տիրույթում:

Կա նաև մեկ հանգամանք, որ Ալիևն այս վերջին շրջանում տարբեր կողմերի հետ իր հարաբերություններում փորձում է նաև ատամ ցույց տալ, նաև դա իր տակտիկան է դարձրել՝ սեփական գինը բարձրացնելու, որպեսզի իր հետ այլ դիրքերից բանակցեն: Սա նա փորձում է կիրառել նաև ռուսական կողմի հետ հարաբերություններում:

– ՀՀ վարչապետն ընդունել է հրավերն ու արդեն Մոսկվայում է աշխատանքային այցով: Ինչպե՞ս եք գնահատում Փաշինյանի այս որոշումը, որովհետև կային կարծիքներ, որ նա չպետք է մեկներ Մոսկվա, տիկի՛ն Հայրապետյան:

– Ես վստահ էի, որ նա մեկնելու էր, բայց եթե անկեղծ ասեմ՝ ես քաղաքական տեքստից զատ տեսել եմ, որ դա ընդհանուր հետխորհրդային տարածքում բոլորովին այլ կերպ նշվող տոն է, ու հայերի ավանդը Հայրենական մեծ պատերազմում ու Համաշխարհային պատերազմում ուղղակի ապշեցուցիչ է: Ուստի ինձ համար այդ ներկայությունը դիտվում է այդ տիրույթում՝ որպես ներկայացուցիչ մի երկրի, որն այդքան մեծ ավանդ ունի այդ հաղթանակներում:

Իհարկե, ամեն առիթից կարելի է օգուտներ քաղել ու ամեն առիթ օգտագործել, բայց եթե այդ օգտագործողը լիներ պետության շահերին հավատարիմ մարդ, բայց այս պահին դա գոյություն չունի, մենք գործ ունենք բոլորովին անբովանդակ քաղաքական օրակարգ ունեցող ղեկավարի հետ, ուստի գնալ-չգնալուց առանձնապես ոչինչ չի փոխվի՝ այնպես, ինչպես դա փորձում են ներկայացնել:

Քրիստինե Աղաբեկյան

Աղբյուրը՝MediaLab.am. https://medialab.am/299595/